Czwarta edycja szkolenia „Alfabet sztuki, czyli jak czytać sztukę współczesną”

9 października 2015 (piątek)

16.30–17.00 powitanie uczestników, wprowadzenie, przedstawienie programu szkolenia, sprecyzowanie oczekiwań

17.00–18.00 O edukacji w Zachęcie i otwartych zasobach edukacyjnych

prowadzenie: Anna Zdzieborska (dział edukacji w Zachęcie)

Program edukacyjny Zachęty przygotowywany jest zarówno w związku z aktualnymi wystawami, jak i stałą kolekcją Zachęty. Składa się ze spotkań, wykładów, dyskusji, pokazów filmowych, warsztatów, kierowanych do różnych grup wiekowych i z różnymi potrzebami. W tej części szkolenia zaprezentujemy realizowane przez nas projekty edukacyjne oraz propozycje zajęć dla szkół i nauczycieli. Przedstawimy pomoce, które nauczyciele mogą wykorzystywać podczas zajęć w szkole lub takie, które mogą stanowić inspirację do twórczych zajęć z dziećmi i młodzieżą.

Zarówno materiały edukacyjne, jak i reprodukcje dzieł z kolekcji, zdjęcia dokumentujące wystawy i wydarzenia, teksty, katalogi itp. staramy się publikować na stronie www.otwartazacheta.pl na tzw. wolnych licencjach Creative Commons, które umożliwiają zainteresowanym swobodne , darmowe i nieograniczone korzystanie.

10 października 2015 (sobota)

9–12 warsztaty Opowieść kolekcji

prowadzenie: Magda Staroszczyk

Czy kolekcja Zachęty może stanowić narrację? Jakie opowieści można w niej odnaleźć? Zbadamy to z pomocą niewidzialnych przedmiotów z niewidzialnych worków, wspólnego śnienia i innych nietypowych narzędzi. Warsztaty mają charakter opowiadania, wykorzystują techniki teatru improwizowanego i storytellingu. Służą rozwijaniu wyobraźni i wrażliwości na osobisty odbiór sztuki współczesnej.

Warsztaty inspirowane grą zatytułowaną Graj w kolekcję! dostępną na www.otwartazacheta.pl

12.20-14 oprowadzanie po wystawie Zaraz po wojnie

Prowadzenie: Maria Kosińska

15-16.30 Warsztaty wokół twórczości Jerzego Nowosielskiego

Prowadzenie: Zofia Hejke

Podczas warsztatów będziemy uczyć się, jak zrezygnować z nadmiaru na rzecz form, symboli czy znaków dla nas istotnych. Być może uda nam się odpowiedzieć na pytania: Co to jest duchowość? Gdzie jej szukamy? Czy duchowość jest nierozerwalnie związana z religią? Z pewnością zauważymy, że malarstwa Nowosielskiego nie da się naśladować, a obrazu malarskiego nie można przełożyć na słowa — w tym tkwi właśnie jego wyjątkowość.

6 listopada 2015 (piątek)

16.30 oprowadzanie po wystawie Spór o odbudowę w ramach Festiwalu Warszawa w budowie 7 organizowanego przez Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Wystawa zaaranżowana jest nietypowo w budynku dawnej szkoły, LO im. Klementyny Hoffmanowej, ul. Emilii Plater 29 w Warszawie.

18.30 oprowadzanie z elementami warsztatów po wystawie Spojrzenia 2015 w galerii Zachęta

Nowa sztuka. Z czym to się je?

Kolejna, siódma już edycja konkursu Spojrzenia to dobra okazja, żeby porozmawiać o sztuce współczesnej. W Zachęcie prezentowane są prace pięciu, dobrze zapowiadających się, młodych polskich artystów. Specjalnie na wystawę konkursową przygotowali oni nowe, niepokazywane wcześniej realizacje. Mamy więc do czynienia ze sztuką najnowszą, stworzoną przez osoby eksperymentujące z różnymi rozwiązaniami. Prezentowane prace nie mają jeszcze ustalonych interpretacji, są takim samym wyzwaniem dla krytyków, jak i publiczności odwiedzającej galerię. W czasie warsztatów będziemy starali się zrozumieć intencje artystów i zbadać, jakie myśli i odczucia budzą w nas ich dzieła. Poznamy terminologię związaną ze sztuką współczesną i zobaczymy, jak młodzi twórcy przekraczają granice gatunków. Będziemy rysować, robić zdjęcia, a na koniec wytypujemy tegoroczną zwyciężczynię bądź zwycięzcę konkursu.

7 listopada 2015 (sobota)

9–12.30 Paweł Althamer — D jak Działanie

prowadzenie: Maria Kosińska (teoria), Zofia Hejke (praktyka)

Paweł Althamer jest rzeźbiarzem, performerem, organizatorem i animatorem akcji artystycznych, szamanem w służbie sztuki społecznej. Na najbliższym spotkaniu spróbujemy podążyć śladami jego artystycznych wyborów — od wczesnych prac, w których próbował odkryć naturę samego siebie, aż po dzieła najnowsze oparte na tworzeniu sytuacji, które mogą uwolnić w nas twórczą energię mającą moc budowania nowych więzi społecznych. Część praktyczna będzie próbą symbolicznego doświadczania tworzenia i straty. Do tego eksperymentu skłoni nas wnikliwsze przyjrzenie się pracy Łódź i skafander. Doświadczanie pozarozumowe (w skali mikro) to jeden kierunek, a drugi to pójście tropem wykorzystywanych przez rzeźbiarza materiałów — od naturalnych po syntetyczne.

13.00-14.00 oprowadzanie kuratorskie Karola Hordzieja po wystawie Jan Dziaczkowski. Historie prawdziwe i zmyślone.

14.15-16.00 warsztaty wokół twórczości Jana Dziaczkowskiego
prowadzenie: Julia Staniszewska

Za przykładem Janka Dziaczkowskiego, Pabla Picassa i Wisławy Szymborskiej będziemy wycinać i sklejać ze sobą światy nieprzystające, komponować miejsca nieznane i budować nowe znaczenia. A wszystko to na małej powierzchni karki pocztowej.

4 grudnia 2015 (piątek)

16.30 oprowadzanie po wystawie „Mistrzowie pastelu” w Muzeum Narodowym w Warszawie

Prowadzenie: Kamilla Pijanowska

18.30-20 Niewojenni

prowadzenie: Zuzanna Sękowska

Spotkanie będzie poświęcone wystawie Zuzanna Sękowska, Łukasz Radziszewski. Niewojenni prezentowanej w Miejscu Projektów Zachęty w listopadzie tego roku. Artystka porówna – w odniesieniu do lektury pacyfistycznego albumu Ernsta Friedricha Krieg dem Kriege [Wojna przeciw wojnie] (1924) – sposoby obrazowania wojny dzisiaj i w czasie I wojny światowej, poprowadzi też rozmowę na temat kodów wizualnych. W swojej praktyce artystycznej Zuzanna Sękowska zapożycza wizerunki, najczęściej fotografie martwych ciał, zestawia je w dowolny sposób, przetwarza. W jaki sposób odnieść się do obrazów wojny? Jak pokazywać przemoc i skutki wojny, by prowadzić dialog na płaszczyźnie symbolicznej, nie epatując drastycznymi obrazami? W jaki sposób możemy zapobiegać wojnie? Czy zdjęcia, będące elementem kultury wizualnej, mogą być środkiem, który posłuży zmianie rzeczywistości? Czy redefinicja kategorii obrazowania jest jedynie utopijną wizją, czy też może mieć realny wpływ na odbiór problematyki wojennej? W trakcie spotkania będziemy razem szukali odpowiedzi na te pytania, sięgając do tekstów Virginii Woolf (Trzy gwinee) i Susan Sontag (Widok cudzego cierpienia) oraz do materiału ikonograficznego z książek Magnusa Hirschfelda Sittengeschichte des Weltkrieges i Judith Butler Ramy wojny.

5 grudnia 2015 (sobota)

9-12 Okropności wojny – ćwiczenia z interpretacji dzieł sztuki z elementami wykładu

prowadzenie: Joanna Falkowska-Kaczor, Katarzyna Kucharska-Hornung

Podczas spotkania będziemy wspólnie interpretować dzieła sztuki obrazujące wojnę. Na podstawie obrazów, rzeźb, kolaży, instalacji, cykli fotograficznych, spróbujemy prześledzić, jak zmieniał się sposób pokazywania np. scen batalistycznych, pól bitwy, wielkich bohaterów, i wielkich przegranych. Sięgniemy m.in. do przedstawień antycznych, XIX-wiecznych i współczesnych. Zastanowimy się, jaki wpływ na artystów w Europie miała II wojna światowa i Holocaust. Co to znaczy „wyrazić niewyrażalne”? Będziemy także pytać o los dzieł sztuki, artystów i muzeów podczas wojny, biorąc pod uwagę współczesny kontekst wojny w Syrii.

12.30-14.30 Władysław Strzemiński – U jak Unizm

Prace Władysława Strzemińskiego z serii Powidoki, które można oglądać na wystawie Zaraz po wojnie, będą punktem wyjścia do zajęć praktycznych. Sprawdzimy, czy łatwo jest uzyskać jedność plastyczną obrazu, stosując się do teorii unizmu sformułowanej przez artystę. Zestawimy zasady percepcji definiowane przez Strzemińskiego ze współczesnymi przykładami ich stosowania w sztuce, np. w sztuce projektowania.

Koncepcja i opracowanie programu: Anna Zdzieborska
Koordynator organizacyjny: Agata Baca