Słoń na Woli

„Słoń na Woli” to dzienna, bezpłatna opieka zorganizowana dla dzieci z Ukrainy w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Organizatorem wraz z Wolskim Centrum Kultury jest Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, a wszystko stało się możliwe dzięki grantowi w wysokości 100 000 PLN od Fundacji Most the Most.

Koordynatorką świetlicy jest artystka Pamela Bożek, która na co dzień pracuje z osobami w kryzysie migracyjnym i uchodźczym, współpracują z nią pochodzące z Ukrainy Vera Ganzha i Anna Ilchuk. Zajęcia artystyczne i ruchowe dostosowane do potrzeb dzieci w różnym wieku, a edukatorki i edukatorzy poprowadzą warsztaty zainspirowane sztuką współczesną i zasobami instytucji kultury.  Dodatkowo w świetlicy zapewniamy w miarę potrzeby: ciepłe napoje, przekąski, przestrzeń dla opiekunek/opiekunów i dostęp do komputera.

W tym roku – 13 grudnia – mija 160. rocznica powołania Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, ojców założycieli dzisiejszej Zachęty. Wspólna inicjatywa obywatelska artystów i miłośników sztuki była jednym z pierwszych tego typu stowarzyszeń w skali światowej.

Ponieważ jubileusz Zachęty przyszło nam obchodzić w czasach szczególnie trudnych dla artystów chcieliśmy uświetnić go projektem, który będzie stanowić dla nich realną pomoc, a jednocześnie będzie pracą nad pamięcią i historią kolekcji. Dlatego Towarzystwo wraz z Zachętą inicjuje akcję 160 stypendiów na 160 lat TZSP.

Przewidziane na kilka lat działania będą jednocześnie wymianą wspomnień i doświadczeń z tymi artystkami i artystami, którzy kształtują kolekcję Zachęty. Od czerwca tego roku co miesiąc będziemy przyznawać co najmniej trzy jednorazowe stypendia, każde po 5 tysięcy złotych prosząc każdego z artystów o wykonanie gestu wobec naszych zbiorów, naszej historii czy budynku. To może być obecność, komentarz, zdanie, wypowiedź pisemna, słowna lub każda inna. Zbiór tych indywidualnych gestów udokumentowanych w porozumieniu z artystami uzupełni historię galerii, jej kolekcji o świadectwo tych czasów. Naszym celem jest ufundowanie 160 stypendiów i zebranie na nie 800 000 złotych. Staną się one wymierną pomocą dla artystów, którzy stają dziś przed ogromnym wyzwaniem jak kontynuować swoją twórczość.

A ponieważ Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych to wspólne działanie miłośników sztuki, co trzy miesiące do komisji przyznającej stypendia zapraszany był inny członek Towarzystwa: Helena Czernecka, Agnieszka Jarosz, Adam Szewczyk, Agnieszka Adam, Dobromiła Błaszczyk, Wanda Falencik Masznicz.

W ciągu 18 miesięcy aż 72 artystów otrzymało stypendia na pracę twórczą.
Pełna lista laureatów.

Jedna z najbardziej rozpoznawalnych polskich artystek na arenie międzynarodowej – Joanna Piotrowska postanowiła przekazać 100 fotografii na rzecz walki z przemocą wobec kobiet.

Razem z artystką zdecydowaliśmy się wesprzeć Fundację Feminoteka, która od ponad 15 lat działa przeciw dyskryminacji ze względu na płeć i przemocy wobec kobiet. W ciągu zaledwie jednego dnia udało nam się zebrać ponad 50 tysięcy złotych od polskich i zagranicznych darczyńców! Pierwszych 100 osób otrzymało egzemplarz limitowanej edycji fotografii artystki.

Alfabet sztuki to cztery spotkania ze sztuką współczesną i twórczością wybranych artystów, których prace znajdują się w zbiorach Zachęty lub prezentowane są na aktualnych wystawach. Sztuka współczesna jest wielowątkowa, a tematem dzieł często stają się problemy społeczne, polityczne czy światopoglądowe. Artyści komentując aktualne i historyczne zjawiska, posługują się różnymi mediami (film, rzeźba, fotografia, malarstwo, performans, scenografia). Celem szkolenia jest prezentacja metod angażowania ucznia w samodzielną analizę dzieła sztuki oraz doskonalenie narzędzi do interpretowania i odczytywania języka współczesnych artystów, a także nauka kreatywności poprzez oglądanie prac, dyskutowanie o nich i branie udziału w inspirowanych nimi warsztatach. Rozmawiając z uczniami o sztuce współczesnej, uczymy ich świadomego odbioru rzeczywistości, krytycznego stosunku do informacji, twórczego i krytycznego myślenia, wrażliwości estetycznej i społecznej, formułowania myśli, otwartości na różnorodność.

Zajęcia w ramach tej edycji szkolenia były okazją do zastanowienia się nad obecnością scenografii w przestrzeni publicznej i jej roli społeczno-politycznej (spotkania i warsztaty wokół wystawy Zmiana ustawienia poświęconej zjawiskom scenograficznym od początków XX wieku do dziś), wypracowania krytycznego podejścia do fotografii publikowanych w mediach, w tym również społecznościowych (cykl zajęć Fotomanipulacje) oraz podjęcia dyskusji na temat obecnych współcześnie przejawów rasizmu, antysemityzmu czy neofaszyzmu, do czego doskonałym pretekstem jest jednoznacznie antywojenna twórczość Käthe Kollwitz prezentowana na wystawie Strajk. Käthe Kollwitz, Hito Steyerl, Keren Donde.

Szkolenie, obejęły łącznie 39 godzin lekcyjnych, były przeznaczone dla nauczycieli spoza Warszawy uczących przedmiotów humanistycznych i artystycznych w szkołach ponadpodstawowych i w starszych klasach szkół podstawowych, oraz wszystkich tych, którzy chcą poszerzyć swoją wiedzę o sztuce współczesnej i poszukują inspiracji do prowadzenia zajęć. Uczestnicy otrzymali zaświadczenia ukończenia kursu oraz materiały edukacyjne.

Warunkiem ukończenia szkolenia było zaprezentowanie zajęć (lekcji, projektu edukacyjnego) przeprowadzonych w placówkach uczestników, do których inspirację stanowiły zajęcia lub materiały edukacyjne prezentowane w ramach szkolenia. Prezentacja odbędzie się podczas ostatniego spotkania z cyklu.

Spotkania odbywały się raz w miesiącu w piątki i soboty. Terminy:

• 25 i 26 października 2019
• 15 i 16 listopada 2019
• 13 i 14 grudnia 2019
• 10 i 11 stycznia 2019

Zajęcia odbywały się w Zachęcie — Narodowej Galerii Sztuki, pl. Małachowskiego 3 w Warszawie. Organizatorzy zapewnili zakwaterowanie i zwrot kosztów podróży.

W tym roku Zachęta po raz kolejny wychodzi ze sztuką na plac Małachowskiego.

Rok temu plac po ponad 100 latach przestał być parkingiem i stał się przestrzenią wymiany myśli, miejscem prezentowania sztuki oraz edukacji kulturalnej. Chcieliśmy by i w tym roku plac zachęcał do wejścia do galerii.

Dzięki wsparciu i zaangażowaniu członków Towarzystwa mogliśmy wesprzeć rekonstrukcję „Prostej Tęczy” Marka Sobczyka, która pierwszy raz była pokazywana na Placu Małachowskiego w 1991 roku. W wyniku spontanicznej akcji crowdfundingowej zebraliśmy 12 300 złotych. Dziękujemy wszystkim członkom Towarzystwa dzięki którym ten projekt mógł się wydarzyć!

Alfabet sztuki, czyli jak czytać sztukę współczesną

terminy zjazdów: 16-17.03.2018, 13-14.04.2018, 18-19.05.2018, 15-16.06.2018

Alfabet sztuki to cztery spotkania ze sztuką współczesną i twórczością wybranych artystów, których prace znajdują się w zbiorach Zachęty lub prezentowane są na aktualnych wystawach. Sztuka współczesna jest wielowątkowa, a tematem dzieł często stają się problemy społeczne, polityczne, czy światopoglądowe. Artyści, komentując aktualne i historyczne zjawiska, posługują się różnymi mediami (film, rzeźba, fotografia, malarstwo, performans). Celem szkolenia jest prezentacja metod angażowania ucznia w samodzielną analizę dzieła sztuki oraz doskonalenie narzędzi do interpretowania i odczytywania języka współczesnych artystów, a także nauka kreatywności poprzez oglądanie prac, dyskutowanie o nich i branie udziału w inspirowanych nimi warsztatach. Rozmawiając z uczniami o sztuce współczesnej, uczymy ich świadomego odbioru rzeczywistości i krytycznego stosunku do informacji kreowanych przez media.

Szkolenie przeznaczone jest dla nauczycieli szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, nauczających wiedzy o kulturze, historii sztuki, języka polskiego i przedmiotów artystycznych oraz wszystkich tych, którzy chcą poszerzyć swoją wiedzę o sztuce współczesnej i poszukują inspiracji do prowadzenia zajęć. Uczestnicy otrzymają zaświadczenia ukończenia kursu oraz materiały edukacyjne.

Warunkiem ukończenia szkolenia będzie zaprezentowanie zajęć (lekcji, projektu edukacyjnego) przeprowadzonych w placówkach uczestników, do których inspirację stanowiły zajęcia lub materiały edukacyjne prezentowane w ramach szkolenia. Prezentacja odbędzie się podczas ostatniego spotkania z cyklu.

Zajęcia odbywają się w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki, pl. Małachowskiego 3 w Warszawie. Organizatorzy zapewniają zakwaterowanie i zwrot kosztów podróży.
Organizatorem szkolenia jest Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych we współpracy z Zachętą – Narodową Galerią Sztuki.

Sztuka edukacji to cykl dorocznych konferencji dotyczących szeroko pojętej kultury w programach nauczania oraz możliwości współpracy między szkołą, a publicznymi i niepublicznymi instytucjami kultury (m.in. samorządowymi instytucjami kultury czy organizacjami pozarządowymi) przy tworzeniu projektów edukacyjnych. Inicjatorem konferencji jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, organizatorem i koordynatorem Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki
wraz z partnerami z miast goszczących wydarzenie.

Sztuka edukacji to spotkania praktyków zajmujących się edukacją kulturalną dzieci i młodzieży — zarówno formalną, jak i nieformalną. Biorą w nich udział nauczyciele, pedagodzy, edukatorzy, animatorzy i artyści. Stwarzamy przestrzeń do rozmów, dyskusji i wymiany doświadczeń. Wspólnie szukamy miejsca
dla kultury i sztuki w szkole oraz zastanawiamy się, jak możemy się uzupełniać. Poprzez prezentację dobrych praktyk wskazujemy wartości wynikające ze współpracy między środowiskami przy realizacji projektów. Inspirujemy i budujemy sieci kontaktów. Konferencje są bowiem świetną okazją do nawiązania relacji, które mogą stać się początkiem wspólnych projektów oraz do propagowania idei, że kultura jest niezbędnym narzędziem, by funkcjonować w społeczeństwie.

W tegorocznej konferencji nasze Towarzystwo było partnerem.

Dzięki darowiznom otrzymanym od Mecenasów Towarzystwa uczestniczki projektu Sharon Lockhart Mały przegląd z Młodzieżowego Ośrodka Socjoterapii w Rudzienku, pojechały do Wenecji zobaczyć wystawę w Pawilonie Polskim i spotkały się z artystami – Sharon Lockhart i Markiem Bradfordem.

Dzięki darowiznom otrzymanym od Mecenasów Towarzystwa w dalszym ciągu wspieramy budowę kolekcji Zachęty. Otrzymaliśmy darowiznę na zakup pracy Olgi Wolniak Marek i Tomek (portret Marka Sobczyka i Tomasza Piłata).

SZKOLENIE DLA NAUCZYCIELI 2017
ALFABET SZTUKI, CZYLI JAK CZYTAĆ SZTUKĘ WSPÓŁCZESNĄ

Alfabet sztuki to cztery spotkania ze sztuką współczesną i twórczością wybranych artystów, których prace znajdują się w zbiorach Zachęty lub prezentowane są na aktualnych wystawach. Sztuka współczesna jest wielowątkowa, a tematem dzieł często stają się problemy społeczne, polityczne, czy światopoglądowe. Artyści, komentując aktualne i historyczne zjawiska, posługują się różnymi mediami (film, rzeźba, fotografia, malarstwo, performans). Celem szkolenia jest prezentacja metod angażowania ucznia w samodzielną analizę dzieła sztuki oraz doskonalenie narzędzi do interpretowania i odczytywania języka współczesnych artystów, a także nauka kreatywności poprzez oglądanie prac, dyskutowanie o nich i branie udziału w inspirowanych nimi warsztatach. Rozmawiając z uczniami o sztuce współczesnej, uczymy ich świadomego odbioru rzeczywistości i krytycznego stosunku do informacji kreowanych przez media. Podczas szkolenia zostaną omówione między innymi takie zagadnienia jak: sztuka w przestrzeni publicznej, sztuka zaangażowana społecznie, sztuka krytyczna, wątki historyczne w twórczości współczesnych artystów, czy projektowanie graficzne. Opowiemy również, jak twórczo wykorzystać w edukacji zasoby portalu otwartazacheta.pl, wskażemy inne portale i strony internetowe, z których warto czerpać wiedzę o sztuce współczesnej.

Szkolenie obejmujące łącznie 40 godzin lekcyjnych przeznaczone jest dla nauczycieli szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, nauczających wiedzy o kulturze, historii sztuki, języka polskiego i przedmiotów artystycznych oraz wszystkich tych, którzy chcą poszerzyć swoją wiedzę o sztuce współczesnej i poszukują inspiracji do prowadzenia zajęć. Uczestnicy otrzymają zaświadczenia ukończenia kursu oraz materiały edukacyjne.

6 października (piątek) 2017

16.30–17 — powitanie uczestników, wprowadzenie, przedstawienie programu szkolenia

17–20 — warsztaty Opowieść kolekcji

prowadzenie: Magdalena Staroszczyk

Czy kolekcja Zachęty może stanowić narrację? Jakie opowieści można w niej odnaleźć? Zbadamy to z pomocą niewidzialnych przedmiotów z niewidzialnych worków, wspólnego śnienia i innych nietypowych narzędzi. Warsztaty mają charakter opowiadania, wykorzystują techniki teatru improwizowanego i storytellingu. Służą rozwijaniu wyobraźni i wrażliwości na osobisty odbiór sztuki współczesnej.

Warsztaty inspirowane grą zatytułowaną Graj w kolekcję! dostępną na www.zacheta.art.pl

Magdalena Staroszczyk — doktorantka w Instytucie Kultury Polskiej UW, muzealniczka. W działaniach edukacyjnych wykorzystuje swoje doświadczenie w pracy z teatrem improwizowanym, performansem i storytellingiem. Z Zachętą współpracuje od 2013 roku, prowadząc zajęcia w ramach szkoleń z cyklu Alfabet sztuki, czyli jak czytać sztukę współczesną.

20 — kolacja w Zachęcie (bistro Po prostu Zachęta) 

7 października (sobota) 2017

9–13 Warsztaty Wystawa jako pole działania

prowadzenie: Marcin Matuszewski i Anna Zdzieborska

Jak wiele o dziełach sztuki możemy się dowiedzieć, zwiedzając wystawę samodzielnie? Jak zmienia się nasz odbiór w zależności od tego, czy oglądamy wystawę sami czy jesteśmy oprowadzani przez przewodnika? Jak dzieło sztuki może nas inspirować? Podczas warsztatów poświęconych analizie dzieła sztuki wspólnie obejrzymy aktualne wystawy. Na przykładzie materiałów edukacyjnych przygotowanych i udostępnianych przez Zachętę oraz prostych ćwiczeń inspirowanych wybranymi pracami rozwijać będziemy narzędzia do interpretowania i odczytywania języka współczesnych artystów.

Anna Zdzieborska — historyczka sztuki, edukatorka, pracowniczka działu edukacji w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki. Koordynatorka i autorka programów i projektów edukacyjnych w Zachęcie, m.in. programów towarzyszących wystawom, programów kierowanych do osób niewidomych, niesłyszących i ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi oraz projektu Zachęta dla nauczycieli obejmującego szkolenia, spotkania, warsztaty i konferencje dla nauczycieli. Prowadzi warsztaty o sztuce współczesnej dla młodzieży i dorosłych. Koordynatorka konferencji z cyklu Sztuka edukacji.

Marcin Matuszewski — student kulturoznawstwa w Instytucie Kultury Polskiej na Uniwersytecie Warszawskim. W  Zachęcie prowadzi warsztaty dla młodzieży, oprowadza po wystawach, prowadzi spotkania z cyklu Sztuka dostępna oraz szkolenia dla nauczycieli. W wolnych chwilach tworzy kolaże.

13.00–13.30 — przerwa

13.30–15.00 — Warsztaty Autoportret

prowadzenie: Maria Kiesner

Maria Lassnig dużo uwagi poświęcała obserwacji własnego ciała. Skupiała się przede wszystkim na relacji swojego wnętrza z otaczającym światem. Obserwacje i doświadczenia przełożyła na język sztuki, tworząc liczne autoportrety. Przez blisko 70 lat swojej aktywności artystycznej namalowała setki autoportretów przedstawiających ją w różnych kontekstach i momentach życia. To malarska opowieść o kruchości ludzkiego ciała, upływie czasu i przemijaniu.
Podczas warsztatów każdy z uczestników stworzy swój własny malarski autoportret.

Więcej o wystawie: https://zacheta.art.pl/pl/wystawy/maria-lassnig

Maria Kiesner — absolwentka Wydziału Malarstwa w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (dyplom pod kierunkiem prof. J. Modzelewskiego). W 2009 obroniła doktorat pod tytułem “Miasto przed burzą” na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W latach 2005 i 2007 stypendystka MKiDN. Od 2008 roku pracuje jako adiunkt w Instytucie Edukacji Artystycznej na Akademii Pedagogiki Specjalnej im Marii Grzegorzewskiej w Warszawie, gdzie prowadzi zajęcia z przedmiotów malarstwo oraz metodyka nauczania plastyki. W roku akademickim 2015-2016 pracowała jako asystent w pracowni Malarstwa i rysunku Prof. Andrzeja Bieńkowskiego i Prof. Łukasza Korolkiewicza na Wydziale Wzornictwa warszawskiej ASP oraz prowadziła samodzielnie pracownię malarstwa w Katedrze Mody Wydziału Wzornictwa APS w Warszawie. Maluje architekturę i pejzaże miejskie. Przedstawia obiekty realistycznie, ascetycznie i bez sztafażu. Interesują ją fabryki, dworce, szkoły, domy kultury i zapomniane relikty socmodernizmu i modernizmu.

15 — obiad w Zachęcie (bistro Po prostu Zachęta)

24 listopada (piątek) 2017

16.30-18 — warsztaty Zapis emocji

Podczas warsztatów pozmawiamy o emocjach, ich ekspresji i obecności w sztuce abstrakcyjnej. Czy rzeczywiście z dzieła nieprzedstawiającej nic nie sposób wyczytać? Na koniec stworzymy własne prace abstrakcyjne ilustrujące nazwane przez nas emocje. Spróbujemy wyrazić je również w Polskim Języku Migowym.

Prowadzenie: Daniel Kotowski

Daniel Kotowski — absolwent Polsko­ – Japońskiej Akademii Technik Komputerowych, obecnie na studiach magisterskich na Architekturze Wnętrz w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Jest aktywnym członkiem Grupy Artystów Głuchych. Interesuje się sztuką, architekturą wnętrz i architekturą. Od 2017 roku prowadzi w Zachęcie cykl spotkań „Zachęta miga” w Polskim Języku Migowym.

20 — kolacja w Zachęcie (Po prostu bistro)

25 listopada (sobota) 2017

9-10.45 — Sztuka wychodzi na ulice. Warsztaty na wystawie Radość nowych konstrukcji. (Po)wojenne utopie Mariana Bogusza

Prowadzenie: Marta Kwapich

Marian Bogusz to jedna z ciekawszych postaci polskiej powojennej sceny artystycznej. Malarz, scenograf, projektant, przede wszystkim zaś niezwykły wizjoner i popularyzator sztuki.  Od początku jego twórczej działalności przyświecała mu idea edukacji estetycznej oraz aktywnego kształtowania otoczenia człowieka poprzez sztukę. Zdaniem Bogusza ważną misją artysty miało być dążenie do ulepszania przestrzeni, a co za tym idzie również rodzących się w niej stosunków międzyludzkich. Właśnie te zagadnienia staną się tematem naszych warsztatów, w ramach których postaramy się stworzyć projekt ekspozycji prezentującej sztukę w wybranej przestrzeni publicznej.

Marta Kwapich – absolwentka kulturoznawstwa na Uniwersytecie Warszawskim, obecnie studiuje wzornictwo na Akademii Sztuk Pięknych. W Zachęcie oprowadza po wystawach i prowadzi warsztaty dla młodzieży. Interesuje się historią kultury, sztuki oraz designu i te właśnie wątki stara się eksponować podczas zajęć edukacyjnych.

10.45-11 — przerwa

11-13 — warsztaty wokół twórczości Mariana Bogusza

Prowadzenie: Zofia Hejke

Zofia Hejke — animatorka kultury, edukatorka, nauczycielka reklamy i artystka (tkanina unikatowa i malarstwo). Kolejność nie jest przypadkowa. Jej ostatnie lata zawodowe zdominowane zostały przez różne projekty określane jako edukowanie przez sztukę. Od 2013 współpracuje z działem edukacji galerii Zachęta, prowadząc warsztaty twórcze w ramach szkoleń dla nauczycieli. Wykształcenie artystyczne rozszerzone o formy podyplomowych studiów m.in. zarządzanie kulturą w strukturach Unii Europejskiej czy strategia reklamy.

13-13.15 — przerwa

13.15-14.45 — Twórcza moc języka. Warsztaty na wystawie Marii Anto

Prowadzenie: Marcin Matuszewski

Maria Anto często czerpała inspiracje z poezji. Jednym z bliskich jej poetów był Bolesław Leśmian. Podobnie jak w jego poezji, w malarstwie Anto swobodnie łączy przyrodę, świat ludzi oraz wytwory zbiorowej i własnej wyobraźni. Na przykładzie ich twórczości widać, że język (literacki czy malarski) ma moc kreacji, stwarzania świata. Malując czy opisując postaci, zwierzęta, rośliny artyści powołują je do życia. Sami stwarzają panujące w tym świecie prawa i atmosferę. Na warsztatach przeczytamy wybrane wiersze Bolesława Leśmiana i spróbujemy połączyć je z obrazami Marii Anto. Zobaczymy co wyniknie ze zderzenia tych dwóch niezwykłych światów. Zastanowimy się jaką rolę w kreacji tego świata ma obiorca – jego skojarzenia i wyobraźnia.

Marcin Matuszewski — student kulturoznawstwa w Instytucie Kultury Polskiej na Uniwersytecie Warszawskim. W  Zachęcie prowadzi warsztaty dla młodzieży, oprowadza po wystawach, prowadzi spotkania z cyklu Sztuka dostępna oraz szkolenia dla nauczycieli. W wolnych chwilach tworzy kolaże.

15 — obiad w Zachęcie (Po prostu bistro)

15 grudnia (piątek) 2017

16.30-18 — warsztaty Tęczowe haiku na wystawie Sarkis. Tęcza anioła

Prowadzenie: Marcin Matuszewski

Wystawa Sarkisa — ormiańskiego artysty konceptualnego, jednego z najważniejszych klasyków sztuki XX i XXI wieku — to świetna okazja do zastanowienia się nad różnymi koncepcjami prezentowania historii, tradycji i doświadczeń zbiorowych. Jego wystawę obejrzymy myśląc o haiku — prostej formie  poetyckiej o konkretnej i niezmiennej strukturze, wywodzącej się z Japonii okresu Edo. Podczas warsztatów zastanowimy się, jak słowo może funkcjonować w przestrzeni oraz jak może łączyć się w językowe konstelacje. W oparciu o neony prezentowane na wystawie spróbujemy stworzyć nasze własne tęczowe haiku.

Marcin Matuszewski — student kulturoznawstwa w Instytucie Kultury Polskiej na Uniwersytecie Warszawskim. W  Zachęcie prowadzi warsztaty dla młodzieży, oprowadza po wystawach, prowadzi spotkania z cyklu Sztuka dostępna oraz szkolenia dla nauczycieli. W wolnych chwilach tworzy kolaże.

18 — kolacja w Zachęcie (Po prostu bistro)

16 grudnia (sobota) 2017

9-10.45 — wykład o twórczości Wojciecha Bąkowskiego

Prowadzenie: Karolina Vyšata

Karolina Vyšata — historyczka sztuki, kuratorka, edukatorka, animatorka kultury. Absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie i podyplomowych Muzealniczych Studiów Kuratorskich Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Współpracowała z Muzeum Narodowym w Warszawie, Zachętą – Narodową Galerią Sztuki, Uniwersytetem Dzieci. Kuratorka i realizatorka programów edukacyjnych i wystaw sztuki współczesnej. Od 2008 roku związana z Galerią Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki w Krakowie, w ramach której m.in. realizuje projekt www.sztuka24h.edu.pl.

10.45-11 — przerwa

11-13 — warsztaty wokół twórczości Wojciecha Bąkowskiego

Prowadzenie: Zofia Hejke

Zofia Hejke — animatorka kultury, edukatorka, nauczycielka reklamy i artystka (tkanina unikatowa i malarstwo). Kolejność nie jest przypadkowa. Jej ostatnie lata zawodowe zdominowane zostały przez różne projekty określane jako edukowanie przez sztukę. Od 2013 współpracuje z działem edukacji galerii Zachęta, prowadząc warsztaty twórcze w ramach szkoleń dla nauczycieli. Wykształcenie artystyczne rozszerzone o formy podyplomowych studiów m.in. zarządzanie kulturą w strukturach Unii Europejskiej czy strategia reklamy.

13-13.15 — przerwa

13.15-14.45 — Wykład Co tworzyłby dziś Paul Cézanne? Liczne oblicza sztuki współczesnej

prowadzenie: dr Monika Murawska

Sztuka współczesna jest wieloforemna, nie jest jak linia prosta, ale jak „zygzak”, bowiem zbacza z obranych dróg, zmienia tory i zaskakuje. To sztuka po końcu sztuki, jak ujmuje to Arthur Danto, ponieważ nie jest już tym, czym była kiedyś, już sto lat temu jej paradygmat uległ radykalnemu przekształceniu. Zmieniła się też funkcja artysty. Stefan Morawski wyznaczył swojego czasu cztery drogi, jakimi podąża dziś artysta: doznanie, mass media wraz z działaniami w codzienności, nowe technologie i konceptualizm. Czasem drogi te krzyżują się ze sobą i splatają, ale niekiedy biegną od siebie niezależnie.

Pytanie, jakie chcemy tu postawić, dotyczy istoty samej sztuki, czy też jej nieuchwytności. A także tego, jak zmieniła się rola artysty, czy i gdzie we współczesnym świecie znalazłoby się jeszcze miejsce dla takiego twórcy jak Paul Cézanne, dla koryfeusza nowoczesności, artysty buntownika, malarza odrzucanego przez wiele lat i skłóconego ze światem. Czy artysta widzi więcej, czy, paradoksalnie, mniej, ponieważ pomija to, co według niego nieistotne? Czy sztuka nie zdaje sprawy raczej z rozpadu rzeczywistości niż z jej spoistości i swojskości? Co wobec tego tworzyłby dziś Cézanne?

dr Monika Murawska — absolwentka filozofii i historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie zajmowała się przede wszystkim historią filmu. Studiowała na Université Paris X Nanterre i Katholieke Universiteit Leuven. W 2008 roku obroniła doktorat na Uniwersytecie Warszawskim poświęcony współczesnej fenomenologii francuskiej. Jest trzykrotną stypendystką rządu francuskiego, sekretarzem redakcji „Przeglądu Filozoficzno-Literackiego” i członkiem Polskiego Towarzystwa Fenomenologicznego. Autorka książek: Problem innego (2005) i Filozofowanie z zamkniętymi oczami (2011) oraz licznych artykułów na temat fenomenologii sztuki.

15 — obiad w Zachęcie (Po prostu bistro)

12 stycznia (piątek) 2017

16.30-17.30 oprowadzanie po wystawie Anny Ostoi

Prowadzenie: Sara Herczyńska

Sara Herczyńska – studentka kulturoznawstwa na Uniwersytecie Warszawskim. Doświadczenie w edukacji i organizacji wydarzeń kulturalnych zdobyła w ramach projektu Moishe House Warszawa. Edukatorka i przewodniczka w Zachęcie, prowadzi warsztaty dla młodzieży.

17.30 – wyjście na spektakl TR Warszawa w ATM Studio (dojazd autobusem 146 z przystanku Rondo Waszyngtona do przystanku Jeziorowa)

19.00 – spektakl „Moja walka”

13 stycznia (sobota) 2017

9—12.00 Miłośnik sztuki. Spotkanie i warsztaty z Karoliną Bregułą

prowadzenie: Karolina Vyšata

Tytułowy Miłośnik sztuki to „everyman, który choć nie jest zawodowym znawcą sztuki i często rozumie ją inaczej niż krytycy, czerpie z niej prawdziwą radość” (http://karolinabregula.com/index.php/portfolio/project/pl/28).

A jaki jest nasz stosunek do sztuki? Jak na nią patrzymy? Jak interpretujemy? Jak odczuwamy? Czy często używamy sformułowania „nie rozumiem”? W czasie spotkania z Karoliną Bregułą zapoznamy się z twórczością artystki oraz spróbujemy swoich sił w alternatywnych (?) formach interpretacji.

Karolina Breguła (ur. 1979) – artystka multimedialna, autorka instalacji, happeningów, wideo i fotografii. Absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi, doktorantka na tej samej uczelni. Jej prace pokazywane były między innymi w Muzeum Narodowym w Warszawie, w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki, w Jewish Museum w Nowym Jorku czy na 55. Biennale Sztuki w Wenecji. Laureatka drugiej nagrody w konkursie Spojrzenia 2013 i trzeciej nagrody Samsung Art Master 2007. Laureatka wielu stypendiów jak stypendium Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, stypendium Młoda Polska i stypendium Funduszu Wyszehradzkiego. Autorka takich projektów jak Fire-Followers (2013), Biuro tłumaczeń sztuki (2010) czy Niech nas zobaczą (2003). W kolekcji Zachęty znajduje się praca artsytki Biuro budowy pomnika (2016) https://zacheta.art.pl/pl/kolekcja/katalog/bregula-karolina-biuro-budowy-pomnika

Karolina Vyšata — historyczka sztuki, kuratorka, edukatorka, animatorka kultury. Absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie i podyplomowych Muzealniczych Studiów Kuratorskich Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Współpracowała z Muzeum Narodowym w Warszawie, Zachętą – Narodową Galerią Sztuki, Uniwersytetem Dzieci. Kuratorka i realizatorka programów edukacyjnych i wystaw sztuki współczesnej. Od 2008 roku związana z Galerią Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki w Krakowie, w ramach której m.in. realizuje projekt www.sztuka24h.edu.pl.

12.00 przerwa kawowa, lunch

12.15—13.45 Warsztaty wokół twórczości Anny Ostoi

prowadzenie: Zofia Hejke

Zofia Hejke — animatorka kultury, edukatorka, nauczycielka reklamy i artystka (tkanina unikatowa i malarstwo). Kolejność nie jest przypadkowa. Jej ostatnie lata zawodowe zdominowane zostały przez różne projekty określane jako edukowanie przez sztukę. Od 2013 współpracuje z działem edukacji galerii Zachęta, prowadząc warsztaty twórcze w ramach szkoleń dla nauczycieli. Wykształcenie artystyczne rozszerzone o formy podyplomowych studiów m.in. zarządzanie kulturą w strukturach Unii Europejskiej czy strategia reklamy.

14 przerwa kawowa

14.15—15.30 prezentacje uczestników szkolenia

Chcielibyśmy się dowiedzieć, czy i w jaki sposób zajęcia przeprowadzone w ramach szkolenia zainspirowały Państwa do poprowadzenia lekcji w szkole. Czy poprowadziliście warsztaty według scenariusza zaprezentowanego podczas szkolenia? Co zmieniliście? A może wymyśliliście całkiem inne warsztaty wokół twórczości artystów, z których twórczością zapoznaliście się podczas szkolenia? Może zainspirowała was Gra w kolekcję? A może wypróbowaliście metody pracy, którymi posługują się edukatorzy Zachęty? Jak odebrali to uczniowie? Jakie elementy szkolenia uważacie za wartościowe? A jakie uważacie za niemożliwe do zrealizowania w szkole? Każdy uczestnik będzie miał 5 minut na krótką relację, którą można zilustrować zdjęciami dokumentującymi zajęcia lub efekty pracy.

15.30 obiad w Zachęcie

 

Osiem prac współczesnych artystów, 465 fundatorów i 88 470 zł – to efekt kampanii crowdfundingowej „Buduj z nami kolekcję Zachęty”, w którą również zaangażowali się członkowie Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych.

Dodatkowo Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych zostało partnerem i jednym z głównych fundatorów. Dzięki środkom uzyskanym ze zbiórki 1% podatku zakupiono do kolekcji Zachęty pracę Karola Radziszewskiego Scotch Pink (Siusiu w torcik).

Prace można było oglądać na oficjalnym pokazie w Zachęcie, który był dedykowany przede wszystkim fundatorom, którzy zdecydowali się wesprzeć rozwój kolekcji. Dzięki akcji crowdfundingowej zakupiono również m.in. fotografie Adama Rzepeckiego, Andrzeja Tobisa, książkę artystyczną grupy Luxus, serie filmów Anny Senkary i Cezarego Koczwarskiego,film Anny Jermolaewej, Wojciecha Gilowicza oraz prace Izy Tarasewicz i Moniki Zawadzki. Podczas pokazu zostały wyeksponowane w sąsiedztwie innych, już historycznych dzieł ze zbiorów Zachęty.

PROGRAM: 

28 października (piątek) 2016

16.30–17 — powitanie uczestników, wprowadzenie, przedstawienie programu szkolenia

17–18 — O edukacji w Zachęcie i otwartych zasobach edukacyjnych, prowadzenie: Anna Zdzieborska (dział edukacji Zachęty)

18 — kolacja w Zachęcie (Po prostu bistro)

19 – 20 – oprowadzanie po wystawie Wreszcie we własnym domu. Dom Polski w transformacji, w ramach 8 edycji festiwalu „Warszawa w budowie”, Budynek drukarni, ul. Nowogrodzka 84/86

 

29 października (sobota) 2016

9–12 — warsztaty Opowieść kolekcji

prowadzenie: Magdalena Staroszczyk

Czy kolekcja Zachęty może stanowić narrację? Jakie opowieści można w niej odnaleźć? Zbadamy to z pomocą niewidzialnych przedmiotów z niewidzialnych worków, wspólnego śnienia i innych nietypowych narzędzi. Warsztaty mają charakter opowiadania, wykorzystują techniki teatru improwizowanego i storytellingu. Służą rozwijaniu wyobraźni i wrażliwości na osobisty odbiór sztuki współczesnej.

Warsztaty inspirowane grą zatytułowaną Graj w kolekcję! dostępną na www.zacheta.art.pl

Magdalena Staroszczyk — doktorantka w Instytucie Kultury Polskiej UW, muzealniczka. W działaniach edukacyjnych wykorzystuje swoje doświadczenie w pracy z teatrem improwizowanym, performansem i storytellingiem. Z Zachętą współpracuje od 2013 roku, prowadząc zajęcia w ramach szkoleń z cyklu Alfabet sztuki, czyli jak czytać sztukę współczesną.

12-12.30 — przerwa

12.30-14 — Wykład o twórczości Wojciecha Wodiczki oraz oprowadzanie po wystawie Krzysztofa Wodiczki i Jarosława Kozakiewicza Rozbrojenie kultury. Projekt Instytutu Rozbrojenia Kultury i Zniesienia Wojen im. Józefa Rotblata (http://zacheta.art.pl/pl/wystawy/jaroslaw-kozakiewicz-i-krzysztof-wodiczko-rozbrajanie-kultur)

prowadzenie: Marcin Matuszewski

Marcin Matuszewski — student kulturoznawstwa w Instytucie Kultury Polskiej na Uniwersytecie Warszawskim. W  Zachęcie prowadzi warsztaty dla młodzieży i oprowadza po wystawach.

14.15-16 — Warsztaty wokół twórczości Krzysztofa Wodiczki

prowadzenie: Zofia Hejke

Zofia Hejke — animatorka kultury, edukatorka, nauczycielka reklamy i artystka (tkanina unikatowa i malarstwo). Kolejność nie jest przypadkowa. Jej ostatnie lata zawodowe zdominowane zostały przez różne projekty określane jako edukowanie przez sztukę. Od 2013 współpracuje z działem edukacji galerii Zachęta, prowadząc warsztaty twórcze w ramach szkoleń dla nauczycieli z cyklu Kolekcja Zachęty. Przewodnik po polskiej sztuce współczesnej i  Alfabet sztuki, czyli jak czytać sztukę współczesną, współorganizowanych przez Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń oraz Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych. Wykształcenie artystyczne rozszerzone o formy podyplomowych studiów m.in. zarządzanie kulturą w strukturach Unii Europejskiej czy strategia reklamy.

16 — obiad w Zachęcie (Po prostu bistro)

 

25 listopada (piątek) 2016

16.30–18 — zwiedzanie wystawy Wanda Czełkowska. Retrospekcja w Muzeum Rzeźby im. X. Dunikowskiego (ul. Puławska 113 a)

18.30–20 — oprowadzanie po wystawie Polska – kraj folkloru? w galerii Zachęta

Więcej o wystawie: https://zacheta.art.pl/pl/wystawy/polska-kraj-folkloru

prowadzenie: Marcin Matuszewski 

20 — kolacja w Zachęcie (Po prostu bistro)

 

26 listopada (sobota) 2016 

9–11  — warsztaty O budowaniu relacji z dziełem sztuki

Prowadzenie: Karolina Vyšata

Spotkanie poświęcone percepcji oraz analizie dzieła sztuki, budowaniu kontekstu opartego zarówno na wiedzy jak i indywidualnym doświadczeniu odbiorcy, oraz wspólnemu wypracowaniu narzędzi dydaktycznych ułatwiających wzbudzanie refleksji na temat sztuki. Zaprezentowane zostaną materiały edukacyjne przygotowane i udostępniane przez Zachętę – Narodową Galerię Sztuki (www.zacheta.art.pl) i Galerię Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki (www.sztuka24edu.pl). 

Karolina Vyšata — historyczka sztuki, kuratorka, edukatorka, animatorka kultury. Absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie i podyplomowych Muzealniczych Studiów Kuratorskich Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Współpracowała z Muzeum Narodowym w Warszawie, Zachętą – Narodową Galerią Sztuki, Uniwersytetem Dzieci. Kuratorka i realizatorka programów edukacyjnych i wystaw sztuki współczesnej. Od 2008 roku związana z Galerią Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki w Krakowie, w ramach której m.in. realizuje projekt www.sztuka24h.edu.pl. Współpracuje z przedszkolami realizując autorskie programy historii sztuki (Przedszkole Montessori „Otwieramy dzieciom świat” w Krakowie, Przedszkole „Świat Montessori” w Warszawie).

11–11.30 przerwa

11.30–13 — Magdalena Abakanowicz — T jak Tkanina

prowadzenie: Paula Kaniewska

Wykład będzie poświęcony twórczości Magdaleny Abakanowicz, polskiej rzeźbiarki, której największą sławę przyniosły odważne eksperymenty z tkaniną. Powstające w latach 60. Abakany to trójwymiarowe obiekty wielkich rozmiarów, zrywające z tradycyjnym płaskim formatem makat czy kilimów. Nie jest to jednak jedyny przypadek, gdy artystka sięgała do nowatorskich rozwiązań, by wzmocnić przekaz swoich dzieł. W ramach wykładu przyjrzymy się jej seryjnym rzeźbom, pracom wykorzystującym pnie drzew i wielkim instalacjom przestrzennym, by zobaczyć jak Abakanowicz opowiada o doświadczeniu człowieczeństwa.

Paula Kaniewska — studentka kulturoznawstwa w ramach MISH na Uniwersytecie Warszawskim. Ukończyła Wydział Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Jest edukatorką i przewodniczką w Zachęcie.

13.15–15.15 warsztaty inspirowane twórczością Magdaleny Abakanowicz

prowadzenie: Zofia Hejke

W części praktycznej będziemy eksperymentowali z tkaniną. Wątkiem będzie włóknisty materiał, a osnową forma rzeźbiarska. Mocne doświadczenie strukturalnej budowy świata, jakie było udziałem Abakanowicz, zdeterminowało wybór tkaniny jako surowca dla wielu jej rzeźb. Skupimy się w działaniach na użyciu miękkiej, strukturalnej tkaniny, aby poobserwować jej oddziaływanie od małej po dużą skalę, od pojedynczej nitki po jej zwielokrotnienie. Ćwiczenia zaplanowane tak, aby lepiej rozumieć dlaczego Abakanowicz zmieniła myślenie o tym, czym jest tkanina unikatowa i dlaczego powstało określenie ,,rzeźba miękka”.

15.15 obiad w Zachęcie (Po prostu bistro)

 

16 grudnia (piątek) 2016

16.30–18 — oprowadzanie kuratorskie Piotra Czyża po wystawie Bezcenne, Muzeum Narodowe w Warszawie

18.30–20 — oprowadzanie po wystawie Kolekcje i wprowadzenie o twórczości Edwarda Krasińskiego

Więcej o wystawie: https://zacheta.art.pl/pl/wystawy/kolekcje

prowadzenie: Marcin Matuszewski 

20 — kolacja w Zachęcie (Po prostu bistro)

 

17 grudnia (sobota) 2016 

9–11 — Wystawa: prezentacja czy interpretacja?

prowadzenie: Joanna Falkowska-Kaczor, Paula Kaniewska

Ze sztuką bardzo często spotykamy się poprzez wystawę, ale nie zawsze zwracamy uwagę na konkretne pomysły ekspozycyjne. W jakim stopniu sposób prezentacji wpływa na odczytanie dzieł? W ramach zajęć przeanalizujemy przykłady różnych wystaw i zastanowimy, jakie stały za nimi założenia. Ze świata sztuki przeniesiemy się do szkoły i wspólnie opracujemy koncepcję wystawy, która mogłaby służyć porządkowaniu wiedzy i zgłębianiu nowych tematów.

Joanna Falkowska-Kaczor – historyk sztuki, nauczycielka historii sztuki w zespole szkół „Bednarska” w Warszawie, egzaminatorka matury z historii sztuki

11–11.30 przerwa

11.30–13 — warsztaty inspirowane twórczością Edwarda Krasińskiego

prowadzenie: Zofia Hejke

Edward Krasiński, rzeźbiarz, malarz, autor form przestrzennych, instalacji i sytuacji artystycznych. Jeden z najważniejszych protagonistów neo-awangardy polskiej lat 60. i 70. XX wieku, znany ze stosowania motywu niebieskiej linii.

Jaką rolę przypisywał Krasiński niebieskiemu paskowi? Dlaczego uwikłane w niebieską linię przedmioty są pozbawiane swoich pierwotnych funkcji i znaczeń? Podczas warsztatów będziemy stwarzać sytuacje artystyczne, w których blue skotch łączy różne elementy formalne i treściowe.

13–13.30 przerwa

13.30-16 — Oprowadzanie kuratorskie po wystawie Jacek Damięcki. Makroformy i warsztaty Gramatyka wystaw

Prowadzenie: Małgorzata Kuciewicz

Tematem ćwiczeń warsztatowych będzie percepcja rozwiązań wystawienniczych i stosowane od połowy lat   60. XX wieku: przestrzenny relief, esej wizualny, etalaże, aktywna-pasywna podłoga w projektach Jacka Damięckiego. Warsztaty mają na celu zainspirowanie do widzenia wystawiennictwa jako przestrzeni eksperymentu.

Małgorzata Kuciewicz – kuratorka wystawy Jacek Damięcki. Makroformy (razem z Sarmenem Beglarianem). Wraz z Simone De Iacobis oraz Jakubem Szczęsnym współtworzą Grupę CENTRALA. Projektują w każdej skali — od przedmiotu, poprzez wnętrza, budynki po skalę urbanistyczną. Ich efemeryczne projekty powstałe na styku architektury i sztuki to impulsy rewidujące rzeczywistość i próba krytycznego kształtowania przyszłości. Zajmują się badaniem i rekonstrukcją śmiałych idei z XX wieku, m.in. w ramach zeszłorocznej rezydencji w Akademie Schloss Solitude w Stuttgarcie badali wystawiennictwo Bauhausu. Projektowali wystawy dla Centrum Sztuki Współczesnej, Muzeum Historii Żydów Polskich, ekspozycję Lifting The Curtain towarzyszącą 14. Biennale Architektury w Wenecji (z Moniką Konrad). Dla Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie projektują wystawy o Oskarze Hansenie (2014, MACBA w Barcelonie; 2015 Serralves Museum w Porto).

centrala.net.pl

16 — obiad w Zachęcie (Po prostu bistro)

 

13 stycznia (piątek) 2017

16.30–20 — prezentacje uczestników szkolenia oraz warsztaty na zakończenie 6 edycji Alfabetu sztuki

prowadzenie: Anna Zdzieborska

Chcielibyśmy się dowiedzieć, czy i w jaki sposób zajęcia przeprowadzone w ramach szkolenia zainspirowały Państwa do poprowadzenia lekcji w szkole. Czy poprowadziliście warsztaty według scenariusza zaprezentowanego podczas szkolenia? Co zmieniliście? A może wymyśliliście całkiem inne warsztaty wokół twórczości artystów, z których twórczością zapoznaliście się podczas szkolenia? Może zainspirowała was Gra w kolekcję? A może wypróbowaliście metody pracy, którymi posługują się edukatorzy Zachęty? Jak odebrali to uczniowie? Jakie elementy szkolenia uważacie za wartościowe? A jakie uważacie za niemożliwe do zrealizowania w szkole? Każdy uczestnik będzie miał 5 minut na krótką relację, którą można zilustrować zdjęciami dokumentującymi zajęcia lub efekty pracy.

Anna Zdzieborska – historyczka sztuki, edukatorka, pracuje w dziale edukacji Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki. Absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie i Podyplomowych Studiów Menedżerów Kultury w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Autorka i koordynatorka programów edukacyjnych, m.in. Zachęta dla nauczycieli, którego elementem są szkolenia z cyklu Alfabet sztuki, czy Muzyczne obrazy.

20 – kolacja i pożegnalna lampka wina w Po prostu Zachęta

 

14 stycznia (sobota) 2017

9—12.00 A–Z — Andrzej Tobis

prowadzenie: Maria Szczycińska (teoria), Zofia Hejke (praktyka)

Andrzej Tobis postrzega świat jako ogromne muzeum wypełnione osobliwymi dziełami sztuki. Artysta je dostrzega i tworzy z nich wizualny opis rzeczywistości, jednocześnie badając relację pomiędzy obrazem a słowem. Wychodząc od cyklu A-Z (Gabloty edukacyjne) zastanowimy się nad niejednoznacznością tej relacji oraz utopijnością dzieła totalnego. Podczas warsztatów, podobnie jak autor, będziemy ilustrować pojęcia słownikowe. Zobaczymy co odkryjemy wchodząc w labirynt słów i obrazów.

Maria Szczycińska — studentka Mediów interaktywnych i widowisk na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. Edukatorka w Zachęcie, prowadzi warsztaty dla młodzieży, a także dla osób z dysfunkcją wzroku i słuchu. Jako członek Stowarzyszenia Inicjatywa „Razem” współtworzy otwartą przestrzeń artystyczną Zaczarowany Ogród na warszawskim Jazdowie.

12.00 przerwa

 

12.30—15.30 Gry i zabawy ze sztuką

W co się bawią artyści? Jakie zasady gry obowiązują w świecie sztuki? Czy zabawę można rozpatrywać w kategoriach estetyki? Co zabawa ma wspólnego ze sztuką? Tematem tej części spotkania będzie relacja sztuki i zabawy, a punktem wyjścia do refleksji stanie się twórczość trójki artystów, których dzieła znajdują się w kolekcji Zachęty. Zagramy w gry inspirowane twórczością omawianych artystów i zastanowimy się, jak zrealizować je w szkole. A może powstaną nowe pomysły na gry i zabawy ze sztuką?

12.30-13.30 Gry z kompozycją – Henryk Stażewski

prowadzenie: Paula Kaniewska

Inspiracją do wielkoformatowej gry są kompozycje Henryka Stażewskiego konstruowane z geometrycznych elementów według określonych reguł. Pojawiające się w dziełach artysty formy przypominają popularne zabawy: bierki i układanki. Idąc tropem tych wizualnych skojarzeń, przeprowadzimy szereg ćwiczeń z kompozycji. Na rozgrzewkę zastanowimy się, jak stworzyć układy dynamiczne i statyczne oraz jakie znaczenie dla odbioru pracy ma tytuł. Następnie, grając w bierki i układając puzzle, będziemy nieustająco poszukiwać idealnej formy.

13.30-14.30 Gry losowe — BINGO — Ryszard Winiarski

prowadzenie: Zuzanna Zasacka

Gra w kości, rzut monetą, ruletka, loteria — w tych popularnych grach losowych nie są ważne umiejętności czy sprawność, o rezultacie decyduje przypadek. To także metoda twórcza Ryszarda Winiarskiego, który w swojej praktyce artystycznej inspirował się teorią gier, rachunkiem prawdopodobieństwa i statystyką. Artysta projektował również gry zakładające aktywny udział widzów. Ostateczny układ elementów geometrycznych na planszy był uzależniony od przebiegu gry toczącej się w galerii. Zainspirowani losowością stosowaną przez Winiarskiego, zagramy w bingo.  Celem gry nie będzie skreślenie liczb w jednej linii, a wylosowanie takiego ich układu, który umożliwi ułożenie fragmentu obrazu Winiarskiego. Zasady gry są te same, ale zmienia się format: zamiast skreślać liczby, będziemy układać na planszy kompozycję z geometrycznych elementów.

Zuzanna Zasacka – absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. W Zachęcie oprowadza po wystawach gimnazjalistów i licealistów, prowadzi też warsztaty dla dzieci i młodzieży  w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie i Domu Spotkań z Historią. Od lat pracuje jako instruktorka narciarstwa.

14.30-15.30 Gry z alfabetem – Stanisław Dróżdż
prowadzenie: Marcin Matuszewski

Ostatni wielkoformatowa gra będzie inspirowana pracami Stanisława Dróżdża oraz klockami służącymi dzieciom do zabawy i nauki alfabetu. Nasze kostki będą nieco większe, a zestaw liter mniej standardowy. W trakcie gry nadamy słowom kształty, budując konstrukcje z klocków. Spróbujemy uprzestrzennić słowa z prac Stanisława Dróżdża i znaleźć dla nich odpowiednie miejsca w przestrzeni. Stworzymy również własne poematy wizualne w wersji site-specific, a następnie zagramy w wielkoformatowe scrabble i inne gry słowne. Zobaczymy, na co jeszcze pozwoli nam alfabet!

PROGRAM:

18 marca (piątek) 2016

16.30–17 — powitanie uczestników, wprowadzenie, przedstawienie programu szkolenia

17–18 — O edukacji w Zachęcie i otwartych zasobach edukacyjnych, prowadzenie: Anna Zdzieborska (dział edukacji Zachęty) i Maria Świerżewska-Franczak (dział zbiorów i inwentarzy Zachęty)

Program edukacyjny Zachęty przygotowywany jest zarówno w związku z aktualnymi wystawami, jak i kolekcją Zachęty. Składa się ze spotkań, wykładów, dyskusji, pokazów filmowych, warsztatów kierowanych do różnych grup wiekowych i z różnymi potrzebami. W tej części szkolenia zaprezentujemy realizowane przez nas projekty edukacyjne oraz propozycje zajęć dla szkół i nauczycieli. Przedstawimy pomoce, które nauczyciele mogą wykorzystywać podczas zajęć w szkole, lub takie, które mogą stanowić inspirację do twórczych zajęć z dziećmi i młodzieżą.

Zarówno materiały edukacyjne, jak i reprodukcje dzieł z kolekcji, zdjęcia dokumentujące wystawy i wydarzenia, teksty, katalogi itp. staramy się publikować na stronie zacheta.art.pl na tzw. wolnych licencjach Creative Commons, które umożliwiają zainteresowanym swobodne i darmowe korzystanie. Podczas warsztatów wyjaśnimy, jakie są rodzaje licencji Creative Commons i wskażemy, czym się od siebie różnią. Zwrócimy również uwagę na szanse i zagrożenia wynikające z korzystania z zasobów sieci.

18 — kolacja w Zachęcie (Po prostu bistro)

Wydarzenie towarzyszące – wizyta w Muzeum Sztuki Nowoczesnej (Trzy ostatnie wystawy w Pawilonie Emilia)

19 marca (sobota) 2016

9–12 — warsztaty Opowieść kolekcji

prowadzenie: Magdalena Staroszczyk

Czy kolekcja Zachęty może stanowić narrację? Jakie opowieści można w niej odnaleźć? Zbadamy to z pomocą niewidzialnych przedmiotów z niewidzialnych worków, wspólnego śnienia i innych nietypowych narzędzi. Warsztaty mają charakter opowiadania, wykorzystują techniki teatru improwizowanego i storytellingu. Służą rozwijaniu wyobraźni i wrażliwości na osobisty odbiór sztuki współczesnej.

Warsztaty inspirowane grą zatytułowaną Graj w kolekcję! dostępną na www.zacheta.art.pl

Magdalena Staroszczyk — doktorantka w Instytucie Kultury Polskiej UW. Obecnie zawodowo związana z Muzeum Woli, oddziałem Muzeum Warszawy. W działaniach edukacyjnych wykorzystuje swoje kilkuletnie doświadczenie w pracy z technikami teatru improwizowanego i storytellingu. Z Zachętą współpracuje od 2013 roku, prowadząc zajęcia w ramach szkoleń z cyklu Alfabet sztuki, czyli jak czytać sztukę współczesną.

12-12.30 — przerwa lunch

12.30-14 — oprowadzanie po wystawie Wojciech Zamecznik. Foto-graficznie

Wojciech Zamecznik był scenografem, projektantem wystaw i wybitnym grafikiem należącym do uznanej na świecie tzw. polskiej szkoły plakatu. Jednak na wystawie nie tyle będziemy oglądać jego dobrze znane plakaty, ile zajrzymy do warsztatu grafika, śledząc rodzące się w jego głowie pomysły, zmieniające się koncepcje i odważne eksperymenty. Poznamy Zamecznika jako zafascynowanego mechaniką wynalazcę, a także jako kochającego męża i ojca obdarzonego niezwykłym poczuciem humoru.

Maria Kosińska — historyczka sztuki, edukatorka. Od 2004 roku współpracuje z Zachętą, gdzie prowadzi działania edukacyjne skierowane do różnych grup wiekowych i osób o specjalnych potrzebach. Od 2013 roku prowadzi również szkolenia dla nauczycieli organizowane we współpracy z Warszawskim Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń oraz Towarzystwem Zachęty Sztuk Pięknych. Współautrorka projektu Muzyczne obrazy dla młodzieży gimnazjalnej, realizowanego w Zachęcie w roku szkolnym 2014/2015 i 2015/2016.

14.15-16 — Warsztaty wokół twórczości Wojciecha Zamecznika

prowadzenie: Zofia Hejke

Jakie jest podejście do tworzenia tak charakterystycznej formy wypowiedzi, jaką jest plakat? Czy jest tu miejsce na spontaniczny eksperyment i na szukanie skrótu plastycznego? Jaka jest droga do znalezienia skrótu plastycznego, czym jest skrót plastyczny? Odpowiedzi na te pytania przyniesie część warsztatowa  spotkania.

Zofia Hejke — animatorka kultury, edukatorka, nauczycielka reklamy i artystka (tkanina unikatowa i malarstwo). Kolejność nie jest przypadkowa. Jej ostatnie lata zawodowe zdominowane zostały przez różne projekty określane jako edukowanie przez sztukę. Od 2013 współpracuje z działem edukacji galerii Zachęta, prowadząc warsztaty twórcze w ramach szkoleń dla nauczycieli z cyklu Kolekcja Zachęty. Przewodnik po polskiej sztuce współczesnej i  Alfabet sztuki, czyli jak czytać sztukę współczesną, współorganizowanych przez Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń oraz Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych. Wykształcenie artystyczne rozszerzone o formy podyplomowych studiów m.in. zarządzanie kulturą w strukturach Unii Europejskiej czy strategia reklamy.

16 — obiad w Zachęcie (Po prostu bistro)

22 kwietnia (piątek) 2016

16.30 – oprowadzanie po wystawie Frank Stella i synagogi dawnej Polski w Muzeum Żydów Polskich POLIN (ul. Anielewicza 6)

18.15-20 – oprowadzanie kuratorskie Magdy Kłos-Podsiadło po wystawie Tu czy tam? Współczesna polska ilustracja książkowa dla dzieci

Magda Kłos-Podsiadło – wydawczyni książek dla dzieci i młodzieży, założycielka wydawnictwa Wytwórnia. Odkrywca i promotorka talentów wśród najmłodszego pokolenia grafików i ilustratorów polskich, których wydane w Wytwórni książki zdobywają wiele krajowych i międzynarodowych nagród. W 2012 r. zasiadła w międzynarodowym jury konkursu dla ilustratorów Bologna Illustrators Exhibition. W 2014 r. prowadziła warsztaty dla ilustratorów na zaproszenie Itabashi Art Museum w Tokio.

20 – kolacja w Zachęcie (Po prostu bistro)

 23 kwietnia (sobota) 2016

9-10.30 – wykład o twórczości Pawła Jarodzkiego

Prowadzenie: Maria Kosińska

10.45-12.30 – warsztaty wokół twórczości Pawła Jarodzkiego

Prowadzenie: Zofia Hejke

12.30 – przerwa na lunch

13-13.30 Dzień Wolnej Sztuki – możliwość uczestniczenia w Dniu Wolnej Sztuki w galerii Zachęta lub Muzeum Etnograficznym w Warszawie, wstęp wolny

13.30-15 Pisanie obrazem. Warsztaty o polskiej poezji konkretnej

Prowadzenie: Karolina Iwańczyk (dział edukacji Zachęty)

Poezja konkretna jako kierunek w sztuce pojawiła się w latach 50. XX wieku. Za jej prekursorów uważa się Szwajcara Eugena Gomringera i członków brazylijskiej grupy Noigandres, którzy zaczęli tworzyć wizualne kompozycje z liter i znaków typograficzych. W Polsce ten nurt zaczął rozwijać się w latach 60. za sprawą Stanisława Dróżdża, który od 1967 roku tworzył teksty konkretne: pojęciokształty. O konkretyzmie pisał: „poezja konkretna polega na wyizolowaniu, zautonomizowaniu słowa. Wyizolowaniu go z kontekstu językowego, wyizolowaniu go także z kontekstu rzeczywistości pozajęzykowej, żeby słowo jak gdyby samo w sobie i dla siebie znaczyło. W poezji konkretnej forma jest zdeterminowana treścią, a treść formą. Poezja tradycyjna opisuje obraz. Poezja konkretna pisze obrazem”. Podczas warsztatów, inspirując się pojęciokształtami Dróżdża oraz pracami innych polskich konkretystów, stworzymy własne poematy wizualne.

15 — obiad w Zachęcie (Po prostu bistro)

13 maja (piątek) 2016

17 — oprowadzanie po wystawie Teresa Kazimiera Murak-Rembielińska

Marcin Matuszewski – student kulturoznawstwa w Instytucie Kultury Polskiej na Uniwersytecie Warszawskim. W  Zachęcie prowadzi warsztaty dla młodzieży i oprowadza po wystawach.

18.15 — kolacja w Zachęcie (Po prostu bistro)

19 – wernisaż wystawy Podróżnicy

 14 maja (sobota) 2016

9—12.30 Wilhelm Sasnal — M jak Malarstwo

prowadzenie: Maria Kosińska (teoria), Zofia Hejke (praktyka)

Czy w czasach wszechobecnej technologii i cyfryzacji malarstwo nie straciło siły przebicia? Czy można za jego pośrednictwem poruszać współczesne nam problemy? Jak w nowoczesny sposób mówić o historii? I czemu na portrecie nie sposób dostrzec twarzy?

Na te i na wiele innych pytań spróbujemy odpowiedzieć, przyglądając się twórczości Wilhelma Sasnala, jednego z najbardziej rozpoznawalnych współczesnych artystów polskich na świecie, przez krytykę nazywanego „czołowym malarzem swojego pokolenia”. W części warsztatowej zajmiemy się tym aspektem twórczości Sasnala, który cechuje dążenie do uchwycenia esencji poprzez syntezę, skrót, wyabstrahowanie form. Poprzez ćwiczenia inspirowane pracami z kolekcji Zachęty będziemy rozwijać narzędzia do interpretowania i odczytywania „języka” jego malarstwa.

12.30 przerwa na lunch

13—16 Figura artysty

Prowadzenie: Joanna Falkowska-Kaczor i Paula Kaniewska

Wychodząc od autoportretów pozostawionych przez twórców różnych epok, zastanowimy się nad miejscem artysty w kulturze. Przyjrzymy się kształtowaniu nowożytnego statusu artysty, ideom awangardowych buntowników oraz przemianom, jakie zaszły w świecie sztuki w drugiej połowie XX wieku. Zastanowimy się wspólnie nad rolami przyjmowanymi przez artystów współcześnie. Czego oczekujemy od twórców jako odbiorcy? Teorię połączymy z ćwiczeniami i dyskusją, odniesiemy się również do wystawy Teresy Murak.

Joanna Falkowska-Kaczor – historyk sztuki, nauczycielka historii sztuki w zespole szkół „Bednarska” w Warszawie, egzaminatorka matury z historii sztuki

Paula Kaniewska – studentka kulturoznawstwa w ramach MISH na Uniwersytecie Warszawskim. Ukończyła Wydział Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Jest edukatorką i przewodniczką w Zachęcie.

16 — obiad w Zachęcie (Po prostu bistro)

10 czerwca (piątek) 2016

16.30 — oprowadzanie po wystawie Podróżnicy

prowadzenie: Marcin Matuszewski

18.00 — prezentacje uczestników szkolenia

Chcielibyśmy się dowiedzieć, czy i w jaki sposób zajęcia przeprowadzone w ramach szkolenia zainspirowały Państwa do poprowadzenia lekcji w szkole. Czy poprowadziliście warsztaty według scenariusza zaprezentowanego podczas szkolenia? Co zmieniliście? A może wymyśliliście całkiem inne warsztaty wokół twórczości artystów, z których twórczością zapoznaliście się podczas szkolenia? Może zainspirowała was Gra w kolekcję? A może wypróbowaliście metody pracy, którymi posługują się edukatorzy Zachęty? Jak odebrali to uczniowie? Jakie elementy szkolenia uważacie za wartościowe? A jakie uważacie za niemożliwe do zrealizowania w szkole? Każdy uczestnik będzie miał 5 minut na krótką relację, którą można zilustrować zdjęciami dokumentującymi zajęcia lub efekty pracy.

20 – kolacja i pożegnalna lampka wina w Po prostu Zachęta

11 czerwca (sobota) 2016

9—12.30 Jadwiga Sawicka — S jak Słowo

prowadzenie: Maria Kosińska (teoria), Zofia Hejke (praktyka)

O poszukiwaniu formy, okiełznaniu emocji i odnalezieniu języka, o malarstwie, fotografii i słowie w obrazie, wreszcie o drodze, jaką trzeba przejść od ukończenia akademii do stania się świadomym artystą, zdolnym za pomocą obrazu przekazać sens — o tym wszystkim porozmawiamy przyglądając się twórczości Jadwigi Sawickiej, artystki znanej przede wszystkim z tworzenia instalacji i obrazów „pisanych”. Motywem przewodnim części warsztatowej będzie ustalenie rodzaju relacji występujących między słowem i obrazem w twórczości Sawickiej. Poprzez ćwiczenia praktyczne spróbujemy określić, jakim elementem graficznym jest litera, a jakim słowo. Czy któryś z tych elementów jest ważniejszy?

12.30 przerwa na lunch

13—16 Wystawa: prezentacja czy interpretacja?

prowadzenie: Joanna Falkowska-Kaczor, Paula Kaniewska

Ze sztuką bardzo często spotykamy się poprzez wystawę, ale nie zawsze zwracamy uwagę na konkretne pomysły ekspozycyjne. W jakim stopniu sposób prezentacji wpływa na odczytanie dzieł? W ramach zajęć przeanalizujemy przykłady różnych wystaw i zastanowimy, jakie stały za nimi założenia. Ze świata sztuki przeniesiemy się do szkoły i wspólnie opracujemy koncepcję wystawy, która mogłaby służyć porządkowaniu wiedzy i zgłębianiu nowych tematów.

Dla zainteresowanych bilety wstępu do Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego Królikarnia na wystawę Rodin/Dunikowski. Kobieta w polu widzenia.

Koncepcja i opracowanie programu: Anna Zdzieborska
Koordynator organizacyjny: Agata Baca

 

 

 

9 października 2015 (piątek)

16.30–17.00 powitanie uczestników, wprowadzenie, przedstawienie programu szkolenia, sprecyzowanie oczekiwań

17.00–18.00 O edukacji w Zachęcie i otwartych zasobach edukacyjnych

prowadzenie: Anna Zdzieborska (dział edukacji w Zachęcie)

Program edukacyjny Zachęty przygotowywany jest zarówno w związku z aktualnymi wystawami, jak i stałą kolekcją Zachęty. Składa się ze spotkań, wykładów, dyskusji, pokazów filmowych, warsztatów, kierowanych do różnych grup wiekowych i z różnymi potrzebami. W tej części szkolenia zaprezentujemy realizowane przez nas projekty edukacyjne oraz propozycje zajęć dla szkół i nauczycieli. Przedstawimy pomoce, które nauczyciele mogą wykorzystywać podczas zajęć w szkole lub takie, które mogą stanowić inspirację do twórczych zajęć z dziećmi i młodzieżą.

Zarówno materiały edukacyjne, jak i reprodukcje dzieł z kolekcji, zdjęcia dokumentujące wystawy i wydarzenia, teksty, katalogi itp. staramy się publikować na stronie www.otwartazacheta.pl na tzw. wolnych licencjach Creative Commons, które umożliwiają zainteresowanym swobodne , darmowe i nieograniczone korzystanie.

10 października 2015 (sobota)

9–12 warsztaty Opowieść kolekcji

prowadzenie: Magda Staroszczyk

Czy kolekcja Zachęty może stanowić narrację? Jakie opowieści można w niej odnaleźć? Zbadamy to z pomocą niewidzialnych przedmiotów z niewidzialnych worków, wspólnego śnienia i innych nietypowych narzędzi. Warsztaty mają charakter opowiadania, wykorzystują techniki teatru improwizowanego i storytellingu. Służą rozwijaniu wyobraźni i wrażliwości na osobisty odbiór sztuki współczesnej.

Warsztaty inspirowane grą zatytułowaną Graj w kolekcję! dostępną na www.otwartazacheta.pl

12.20-14 oprowadzanie po wystawie Zaraz po wojnie

Prowadzenie: Maria Kosińska

15-16.30 Warsztaty wokół twórczości Jerzego Nowosielskiego

Prowadzenie: Zofia Hejke

Podczas warsztatów będziemy uczyć się, jak zrezygnować z nadmiaru na rzecz form, symboli czy znaków dla nas istotnych. Być może uda nam się odpowiedzieć na pytania: Co to jest duchowość? Gdzie jej szukamy? Czy duchowość jest nierozerwalnie związana z religią? Z pewnością zauważymy, że malarstwa Nowosielskiego nie da się naśladować, a obrazu malarskiego nie można przełożyć na słowa — w tym tkwi właśnie jego wyjątkowość.

6 listopada 2015 (piątek)

16.30 oprowadzanie po wystawie Spór o odbudowę w ramach Festiwalu Warszawa w budowie 7 organizowanego przez Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Wystawa zaaranżowana jest nietypowo w budynku dawnej szkoły, LO im. Klementyny Hoffmanowej, ul. Emilii Plater 29 w Warszawie.

18.30 oprowadzanie z elementami warsztatów po wystawie Spojrzenia 2015 w galerii Zachęta

Nowa sztuka. Z czym to się je?

Kolejna, siódma już edycja konkursu Spojrzenia to dobra okazja, żeby porozmawiać o sztuce współczesnej. W Zachęcie prezentowane są prace pięciu, dobrze zapowiadających się, młodych polskich artystów. Specjalnie na wystawę konkursową przygotowali oni nowe, niepokazywane wcześniej realizacje. Mamy więc do czynienia ze sztuką najnowszą, stworzoną przez osoby eksperymentujące z różnymi rozwiązaniami. Prezentowane prace nie mają jeszcze ustalonych interpretacji, są takim samym wyzwaniem dla krytyków, jak i publiczności odwiedzającej galerię. W czasie warsztatów będziemy starali się zrozumieć intencje artystów i zbadać, jakie myśli i odczucia budzą w nas ich dzieła. Poznamy terminologię związaną ze sztuką współczesną i zobaczymy, jak młodzi twórcy przekraczają granice gatunków. Będziemy rysować, robić zdjęcia, a na koniec wytypujemy tegoroczną zwyciężczynię bądź zwycięzcę konkursu.

7 listopada 2015 (sobota)

9–12.30 Paweł Althamer — D jak Działanie

prowadzenie: Maria Kosińska (teoria), Zofia Hejke (praktyka)

Paweł Althamer jest rzeźbiarzem, performerem, organizatorem i animatorem akcji artystycznych, szamanem w służbie sztuki społecznej. Na najbliższym spotkaniu spróbujemy podążyć śladami jego artystycznych wyborów — od wczesnych prac, w których próbował odkryć naturę samego siebie, aż po dzieła najnowsze oparte na tworzeniu sytuacji, które mogą uwolnić w nas twórczą energię mającą moc budowania nowych więzi społecznych. Część praktyczna będzie próbą symbolicznego doświadczania tworzenia i straty. Do tego eksperymentu skłoni nas wnikliwsze przyjrzenie się pracy Łódź i skafander. Doświadczanie pozarozumowe (w skali mikro) to jeden kierunek, a drugi to pójście tropem wykorzystywanych przez rzeźbiarza materiałów — od naturalnych po syntetyczne.

13.00-14.00 oprowadzanie kuratorskie Karola Hordzieja po wystawie Jan Dziaczkowski. Historie prawdziwe i zmyślone.

14.15-16.00 warsztaty wokół twórczości Jana Dziaczkowskiego
prowadzenie: Julia Staniszewska

Za przykładem Janka Dziaczkowskiego, Pabla Picassa i Wisławy Szymborskiej będziemy wycinać i sklejać ze sobą światy nieprzystające, komponować miejsca nieznane i budować nowe znaczenia. A wszystko to na małej powierzchni karki pocztowej.

4 grudnia 2015 (piątek)

16.30 oprowadzanie po wystawie „Mistrzowie pastelu” w Muzeum Narodowym w Warszawie

Prowadzenie: Kamilla Pijanowska

18.30-20 Niewojenni

prowadzenie: Zuzanna Sękowska

Spotkanie będzie poświęcone wystawie Zuzanna Sękowska, Łukasz Radziszewski. Niewojenni prezentowanej w Miejscu Projektów Zachęty w listopadzie tego roku. Artystka porówna – w odniesieniu do lektury pacyfistycznego albumu Ernsta Friedricha Krieg dem Kriege [Wojna przeciw wojnie] (1924) – sposoby obrazowania wojny dzisiaj i w czasie I wojny światowej, poprowadzi też rozmowę na temat kodów wizualnych. W swojej praktyce artystycznej Zuzanna Sękowska zapożycza wizerunki, najczęściej fotografie martwych ciał, zestawia je w dowolny sposób, przetwarza. W jaki sposób odnieść się do obrazów wojny? Jak pokazywać przemoc i skutki wojny, by prowadzić dialog na płaszczyźnie symbolicznej, nie epatując drastycznymi obrazami? W jaki sposób możemy zapobiegać wojnie? Czy zdjęcia, będące elementem kultury wizualnej, mogą być środkiem, który posłuży zmianie rzeczywistości? Czy redefinicja kategorii obrazowania jest jedynie utopijną wizją, czy też może mieć realny wpływ na odbiór problematyki wojennej? W trakcie spotkania będziemy razem szukali odpowiedzi na te pytania, sięgając do tekstów Virginii Woolf (Trzy gwinee) i Susan Sontag (Widok cudzego cierpienia) oraz do materiału ikonograficznego z książek Magnusa Hirschfelda Sittengeschichte des Weltkrieges i Judith Butler Ramy wojny.

5 grudnia 2015 (sobota)

9-12 Okropności wojny – ćwiczenia z interpretacji dzieł sztuki z elementami wykładu

prowadzenie: Joanna Falkowska-Kaczor, Katarzyna Kucharska-Hornung

Podczas spotkania będziemy wspólnie interpretować dzieła sztuki obrazujące wojnę. Na podstawie obrazów, rzeźb, kolaży, instalacji, cykli fotograficznych, spróbujemy prześledzić, jak zmieniał się sposób pokazywania np. scen batalistycznych, pól bitwy, wielkich bohaterów, i wielkich przegranych. Sięgniemy m.in. do przedstawień antycznych, XIX-wiecznych i współczesnych. Zastanowimy się, jaki wpływ na artystów w Europie miała II wojna światowa i Holocaust. Co to znaczy „wyrazić niewyrażalne”? Będziemy także pytać o los dzieł sztuki, artystów i muzeów podczas wojny, biorąc pod uwagę współczesny kontekst wojny w Syrii.

12.30-14.30 Władysław Strzemiński – U jak Unizm

Prace Władysława Strzemińskiego z serii Powidoki, które można oglądać na wystawie Zaraz po wojnie, będą punktem wyjścia do zajęć praktycznych. Sprawdzimy, czy łatwo jest uzyskać jedność plastyczną obrazu, stosując się do teorii unizmu sformułowanej przez artystę. Zestawimy zasady percepcji definiowane przez Strzemińskiego ze współczesnymi przykładami ich stosowania w sztuce, np. w sztuce projektowania.

Koncepcja i opracowanie programu: Anna Zdzieborska
Koordynator organizacyjny: Agata Baca

Trzecie szkolenie z cyklu Alfabet sztuki odbywało się od marca 2015 do czerwca 2015. Wzięło w nim udział 24 nauczycieli.

Szczegółowy program:

27 marca 2015 (piątek)

16.30–17.00 powitanie uczestników, wprowadzenie, przedstawienie programu szkolenia, sprecyzowanie oczekiwań

17.00–18.00 O edukacji w Zachęcie i otwartych zasobach edukacyjnych, prowadzenie: Zofia Dubowska, Anna Zdzieborska

28 marca 2015 (sobota)

9–11 warsztaty Opowieść kolekcji, prowadzenie: Magda Staroszczyk

11.30–13.00 oprowadzanie po wystawie Przemysław Matecki. Szorstko wraz z wprowadzeniem o twórczości artysty

14.00–16.00 warsztaty M jak malarstwo – Odkryj w sobie malarza, prowadzenie: Anna Owsiany

17 kwietnia 2015 (piątek)

godz. 16.30–18 Oprowadzanie po wystawie Anna Jermolaewa. Dobre czasy, złe czasy, prowadzenie: Karolina Żyniewicz

godz. 19.00 wydarzenie towarzyszące: spotkanie na wystawie Andrzeja Wróblewskiego Recto/Verso w Muzeum Sztuki Nowoczesnej

18 kwietnia 2015 (sobota)

godz. 9–10.30 Wykład dra Pawła Freusa O zawłaszczeniach w sztuce

godz. 10.30–12 Oprowadzanie po wystawie Kanibalizm? O zawłaszczeniach w sztuce, prowadzenie: Maria Szczycińska

godz. 12.30–15 Warsztaty Drugie życie obrazów, prowadzenie: Karolina Żyniewicz

15 maja 2015 (piątek)

godz. 16.30–18 oprowadzanie po wystawie Majątek w Muzeum Rzeźby Królikarnia, ul. Puławska 113a. Oprowadzi kuratorka wystawy Katarzyna Kucharska – Hornung

16 maja 2015 (sobota)

9.00-9.45 prezentacja O kolekcji Zachęty, połączona ze spotkaniem w magazynie dzieł sztuki, prowadzenie: Maria Świerżewska, kuratorka w Dziale zbiorów Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki

10.00-11.15 oprowadzanie po wystawie „PRAWDA PIĘKNO DOBRO. Z kolekcji Zachęty”; prowadzenie: Maria Szczycińska

11.30-13.00 Maria Pinińska – Bereś – R jak Rzeźba, część teoretyczna (prowadzenie: Karolina Iwańczyk)
14.00-16.00 Maria Pinińska – Bereś – R jak Rzeźba, część praktyczna (prowadzenie: Zofia Hejke)

12 czerwca 2015 (piątek)

16.30 zwiedzanie Muzeum Historii Żydów Polskich (Polin)

18.30–20 prezentacje uczestników szkolenia

13 czerwca 2015 (sobota)

9–12 seminarium Natura martwa i żywa z cyklu Kurs języka sztuki. Jak odczytywać dzieła sztuki dawnej i współczesnej, prowadzenie: Joanna Falkowska-Kaczor, Katarzyna Kucharska-Hornung

13-16 M jak malarstwo – Robert Maciejuk , prowadzenie: Karolina Iwańczyk (teoria), Zofia Hejke (praktyka)

Koncepcja i opracowanie programu: Anna Zdzieborska
Koordynator organizacyjny: Agata Baca

 

Alfabet sztuki to cztery spotkania ze sztuką współczesną i twórczością wybranych artystów, których prace znajdują się w zbiorach Zachęty lub prezentowane są na aktualnych wystawach. Sztuka współczesna jest wielowątkowa, a tematem dzieł często stają się problemy społeczne, polityczne, czy światopoglądowe. Artyści, komentując aktualne i historyczne zjawiska, posługują się różnymi mediami (film, rzeźba, fotografia, malarstwo, performans). Celem szkolenia jest prezentacja metod angażowania ucznia w samodzielną analizę dzieła sztuki oraz doskonalenie narzędzi do interpretowania i odczytywania języka współczesnych artystów, a także nauka kreatywności poprzez oglądanie prac, dyskutowanie o nich i branie udziału w inspirowanych nimi warsztatach. Rozmawiając z uczniami o sztuce współczesnej, uczymy ich świadomego odbioru rzeczywistości i krytycznego stosunku do informacji kreowanych przez media. Podczas szkolenia omawiamy między innymi takie zagadnienia jak: sztuka w przestrzeni publicznej, sztuka zaangażowana społecznie, sztuka krytyczna, wątki historyczne w twórczości współczesnych artystów, czy projektowanie graficzne. Opowiadamy, jak twórczo wykorzystać w edukacji zasoby portalu OtwartaZacheta, wskazujemy inne portale i strony internetowe, z których warto czerpać wiedzę o sztuce współczesnej, zwracamy uwagę na szanse i zagrożenia wynikające z korzystania z zasobów sieci przez uczniów i podpowiadamy, jak bezpiecznie, z poszanowaniem praw autorskich, opublikować efekty pracy uczniów w internecie.

Szkolenie obejmujące łącznie 40 godzin lekcyjnych przeznaczone jest dla nauczycieli szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, nauczających wiedzy o kulturze, historii sztuki, języka polskiego i przedmiotów artystycznych oraz wszystkich tych, którzy chcą poszerzyć swoją wiedzę o sztuce współczesnej i poszukują inspiracji do prowadzenia zajęć. Uczestnicy otrzymują zaświadczenia ukończenia kursu oraz materiały edukacyjne.

Warunkiem ukończenia szkolenia jest zaprezentowanie zajęć (lekcji, projektu edukacyjnego) przeprowadzonych w placówkach uczestników, do których inspirację stanowiły zajęcia lub materiały edukacyjne prezentowane w ramach szkolenia. Prezentacja odbywa podczas ostatniego spotkania z cyklu.

Drugie szkolenie z cyklu Alfabet sztuki odbywało się od października 2014 do stycznia 2015. Wzięło w nim udział 22 nauczycieli.

Szczegółowy program:

17 października 2014 (piątek)

16.30–17.00 powitanie uczestników, wprowadzenie, przedstawienie programu szkolenia, sprecyzowanie oczekiwań
17.00–18.00 O edukacji w Zachęcie i otwartych zasobach edukacyjnych, prowadzenie: Zofia Dubowska, Anna Zdzieborska

18 października 2014 (sobota)

9–13 Włodzimierz Pawlak – M jak Malarstwo, prowadzenie: Maria Kosińska (teoria), Zofia Hejke (praktyka)
14.00–15.30 warsztaty na wystawie Zbigniew Warpechowski. To

14 listopada 2014 (piątek)

16.30-18.00 warsztaty na wystawie Konrad Smoleński. Everything Was Forever, Until It Was No More – Próba czasu

15 listopada 2014 (sobota)

9-13 Aneta Grzeszykowska – F jak Fotografia, prowadzenie: Maria Kosińska (teoria), Zofia Hejke (praktyka)
14–16.00 Gry i zabawy ze sztuką, prowadzenie: Karolina Iwańczyk

12 grudnia 2014 (piątek)

16.30–18.00 warsztaty na wystawie Postęp i higiena

13 grudnia 2014 (sobota)

9–13  Mirosław Bałka – I jak Instalacja, prowadzenie: Maria Kosińska (teoria), Zofia Hejke (praktyka)
14–16 Opowieść kolekcji, prowadzenie: Magda Staroszczyk

9 stycznia 2014 (piątek)

16.30–18.00 warsztaty na wystawie Gregora Schneidera

10 stycznia 2014 (sobota)

9–13 Goshka Macuga – A jak archiwum, prowadzenie: Maria Kosińska (teoria), Zofia Hejke (praktyka)
14–15.30 prezentacje uczestników szkolenia

 

Zajęcia odbywają się w Zachęcie — Narodowej Galerii Sztuki, pl. Małachowskiego 3 w Warszawie. Organizatorzy zapewniają zakwaterowanie i zwrot kosztów podróży.

Organizatorami szkolenia szkolenia są Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych i Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki.
Wyłącznym mecenasem projektu jest Kulczyk Investments.

Alfabet sztuki to cztery spotkania ze sztuką współczesną i twórczością wybranych artystów, których prace znajdują się w zbiorach Zachęty lub prezentowane są na aktualnych wystawach. Sztuka współczesna jest wielowątkowa, a tematem dzieł często stają się problemy społeczne, polityczne, czy światopoglądowe. Artyści, komentując aktualne i historyczne zjawiska, posługują się różnymi mediami (film, rzeźba, fotografia, malarstwo, performans). Celem szkolenia jest prezentacja metod angażowania ucznia w samodzielną analizę dzieła sztuki oraz doskonalenie narzędzi do interpretowania i odczytywania języka współczesnych artystów, a także nauka kreatywności poprzez oglądanie prac, dyskutowanie o nich i branie udziału w inspirowanych nimi warsztatach. Rozmawiając z uczniami o sztuce współczesnej, uczymy ich świadomego odbioru rzeczywistości i krytycznego stosunku do informacji kreowanych przez media. Podczas szkolenia omawiamy między innymi takie zagadnienia jak: sztuka w przestrzeni publicznej, sztuka zaangażowana społecznie, sztuka krytyczna, wątki historyczne w twórczości współczesnych artystów, czy projektowanie graficzne. Opowiadamy, jak twórczo wykorzystać w edukacji zasoby portalu OtwartaZacheta, wskazujemy inne portale i strony internetowe, z których warto czerpać wiedzę o sztuce współczesnej, zwracamy uwagę na szanse i zagrożenia wynikające z korzystania z zasobów sieci przez uczniów i podpowiadamy, jak bezpiecznie, z poszanowaniem praw autorskich, opublikować efekty pracy uczniów w internecie.

Szkolenie obejmujące łącznie 40 godzin lekcyjnych przeznaczone jest dla nauczycieli szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, nauczających wiedzy o kulturze, historii sztuki, języka polskiego i przedmiotów artystycznych oraz wszystkich tych, którzy chcą poszerzyć swoją wiedzę o sztuce współczesnej i poszukują inspiracji do prowadzenia zajęć. Uczestnicy otrzymują zaświadczenia ukończenia kursu oraz materiały edukacyjne.

Warunkiem ukończenia szkolenia jest zaprezentowanie zajęć (lekcji, projektu edukacyjnego) przeprowadzonych w placówkach uczestników, do których inspirację stanowiły zajęcia lub materiały edukacyjne prezentowane w ramach szkolenia. Prezentacja odbywa podczas ostatniego spotkania z cyklu.

Pierwsze szkolenie z cyklu Alfabet sztuki odbyło się od marca do czerwca 2014. Wzięło w nim udział 20 nauczycieli.

Szczegółowy program:

28 marca 2014 (piątek)

17–18 powitanie uczestników, wprowadzenie, przedstawienie prowadzących szkolenie, sprecyzowanie oczekiwań
18–18.45 „Żywa” kolekcja Zachęty, prowadzenie: Anna Zdzieborska

29 marca 2014 (sobota)

9–11.15 Opowieść kolekcji, prowadzenie: Magda Staroszczyk
12 – 16 Wilhelm Sasnal — M jak Malarstwo, prowadzenie: Maria Kosińska (teoria), Zofia Hejke (praktyka)

25 kwietnia 2014 (piątek)

17–19 Lekcja widzenia, czyli wokół wystawy Henryka Tomaszewskiego w Zachęcie, prowadzenie: Marta Lissowska, Karolina Iwańczyk

26 kwietnia 2014 (sobota)

godz. 9–12.15 Warsztaty Plakat wg Mistrza Tomaszewskiego, czyli skrót pojęciowy zamiast narracji malarskiej, prowadzenie: Joanna Świerczyńska
godz. 13–17 Jadwiga Sawicka — S jak Słowo, prowadzenie: Maria Kosińska (teoria), Zofia Hejke (praktyka)

16 maja (piątek)

19.00-19.45 – Otwarte licencje. Prawo autorskie w sieci, prowadzenie: Maria Świerżewska

17 maja (sobota), godz. 10-17

9.00-13.00 Paweł Althamer – D jak Działanie, prowadzenie: Maria Kosińska (teoria), Zofia Hejke (praktyka)
14.00-15.30 Materia geometrii – geometria materii – warsztaty na wystawie Monika Zawadzki. Bydło Prowadzenie: Karolina Żyniewicz

13 czerwca (piątek)

18.30–20 — warsztaty na wystawie Alicja. Po drugiej stronie, prowadzenie: Marta Lissowska (edukatorka w galerii Zachęta)

14 czerwca (sobota)

9–13— Zbigniew Libera — K jak Krytyka, prowadzenie: Maria Kosińska (teoria), Zofia Hejke (praktyka)
14–15.30 —prezentacje uczestników szkolenia

 

Zajęcia odbywają się w Zachęcie — Narodowej Galerii Sztuki, pl. Małachowskiego 3 w Warszawie. Organizatorzy zapewniają zakwaterowanie i zwrot kosztów podróży.

Organizatorami szkolenia szkolenia są Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych i Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki we współpracy z Fundacją Edukacyjną im. prof. Romana Czerneckiego (EFC).
Wyłącznym mecenasem projektu jest Kulczyk Investments.